Қазақстанда бірыңғай уақыт белдеуіне өту мәселесі қызу талқыға түсті. Экспресс-қоғамдық пікірді мониторингтеу бюросы Demoscope жүргізген сауалнама нәтижесінде, респонденттердің басым бөлігі бұл реформаны қолдамайтынын мәлімдеді, деп хабарлайды бюроның баспасөз қызметі.
«2024 жылғы ең резонансты оқиғалар» тақырыбына жүргізілген зерттеу
2024 жылдың 27 қарашасы мен 11 желтоқсаны аралығында Demoscope бюросы «2024 жылғы Қазақстандағы ең резонансты оқиғалар» тақырыбында азаматтар арасында сауалнама жүргізді. Жобаны MediaNet халықаралық журналистика орталығы Paperlab зерттеу орталығымен және Конрад Аденауэр қорының қолдауымен жүзеге асырды.
Зерттеудің негізгі тақырыптары:
— Бірыңғай уақыт белдеуіне өту реформасын қабылдау;
— Әлеуметтік маңызды өмір салаларын бағалау.
Сауалнама нәтижесі
2024 жылдың 1 наурызында Қазақстан бірыңғай уақыт белдеуіне өтті. Алайда бұл шешім қоғамда әлі де талқылануда. Demoscope деректері бойынша:
— Респонденттердің 53,1%-ы бұл өзгеріске қарсы шыққан.
— 22,1%-ы реформаны қолдайды.
— 15,5%-ы бейтарап позицияда.
— 7,4%-ы бұл өзгерістер туралы мүлде естімеген.
Реформаға аймақтық көзқарас
Аймақтар бойынша ең жоғары қарсы шығу көрсеткіші:
— Абай, Шығыс Қазақстан, Жетісу, Қарағанды және Ұлытау облыстары – 74,6%.
— Алматы қаласы – 68,4%, Астана – 55,7%.
— Оңтүстік аймақтар (Шымкент, Алматы, Жамбыл, Қызылорда және Түркістан облыстары) – 47,8%.
— Солтүстік аймақтар (Ақмола, Қостанай, Павлодар, Солтүстік Қазақстан облыстары) – 45,3%.
Қолдаушылардың басым бөлігі тек Батыс Қазақстан өңірінде байқалған (Ақтөбе, Атырау, Батыс Қазақстан, Маңғыстау облыстары):
— 31,8% – қолдайды;
— 30,6% – қарсы.
2024 жылдың резонансты оқиғалары
Сауалнамаға қатысушылардан жылдың ең маңызды оқиғаларын атау сұралды. Олардың ішінде:
1. Су тасқындары – 10,8%;
2. АЭС салу бойынша референдум – 10,4%;
3. Талғарда Шерзат Болатты өлтіру оқиғасы – 7,8%;
4. Бірыңғай уақыт белдеуіне өту – 7,6%;
5. Жер сілкіністері – 6,4%;
6. Заңға тұрмыстық зорлық-зомбылық туралы түзетулер енгізу – 4,4%.
Әлеуметтік мәселелер
Demoscope деректері бойынша, қазақстандықтарды ең көп мазалайтын мәселелер:
— Төмен табыс деңгейі – 37,6%;
— Азық-түлік бағасының өсуі – 28,3%;
— Сыбайлас жемқорлық – 26,8%.
Методология
Сауалнамаға 17 өңірден және республикалық маңызы бар қалалардан (Астана, Алматы, Шымкент) 1100 адам қатысты. Интервью телефон арқылы жүргізілді.
Demoscope зерттеуі қазақстандықтардың көптеген мемлекеттік шешімдерге көңілі толмайтынын көрсетеді. Бұл факторлар әлеуметтік шиеленіс пен тұрақсыздыққа әкелуі мүмкін.
